WAP
Internet, bilgi veya veri değişimi için oluşturulmuş bir protokoller bütünü olarak tanımlanabilir. Örneğin HTTP (hypertext transfer protocol) üstün yazı aktarma protokolü ile ağ sayfalarına erişip, geçişlere tıklayarak bir sayfadan diğerine atlayabiliyorsunuz. Bu geçişlere tıklama özelliğinden dolayı böyle belgelere üstün yazı (hypertext) deniyor. Öte yandan FTP (file transfer protocol) dosya aktarma protokolü ile Internet’ten beğendiğiniz bir programı veya resmi veya bir ekran koruyucuyu bilgisayarınıza indirebiliyorsunuz. E-mektup da başka bir Internet protokolüne dayanıyor. Bütün bunlar sayesinde bilgisayarınızdan dünyaya açılıyorsunuz.
Aynı şekilde cep telefonlarının da sanal dünyaya açılan bir pencere olması istendiğinde, benzeri protokollerin geliştirilmesine ve alt yapının kurulmasına gereksinim duyulmuş ve internet protokollerine dayanan ama onlardan farklı erişim protokolleri geliştirilmiş.
Neden farklı, diye sorabilirsiniz. Aslında sorunun yanıtı çok basit. Internet protokolleri sabit, yüksek hızlı iletişim hatlarına bağlı, mikroişlemci ve bellek gibi özellikleri gelişmiş, kocaman grafik ekranları olan bilgisayarlar için düşünülmüş. Cep telefonunuzu bilgisayarınızla bir karşılaştırın. Cep telefonlarının iki üç satır bir ekranı vardır genellikle. Bir mesaj yazmak bile zor gelebilir insana. Üstelik GSM teknolojisi hem daha yavaş hem de sürekliliği olmayan kablosuz iletişim hatları sunar. Bütün bu sınırlamaları aşmak ve daha verimli bir iletişim yöntemi geliştirmek için, Internet protokollerini esas alan ama cep telefonlarının veya diğer taşınabilir cihazların koşullarına uygun bir yapı geliştirilmiş.
WAP mimarisi içinde de XML, UDP ve IP gibi Internet standartları yer alıyor. Ancak kendi koşullarına uyabilmesi için HTTP, HTML, TLS, TCP gibi standartların yerlerine yenileri getirilmiş.
Sıradan bir ağ sayfası HTML diliyle yazılmıştır ve bilgisayarınıza yüklenirken, önemli bir miktarda veri alış verişi gerektirir. Üstelik güçlü mikroişlemcisi, belleği ve grafik ekranları olan bilgisayarlar için tasarlandığından, cep telefonunuzun küçük ekranına hiç de uygun değildir. Bilgisayarda bir geçişe tıklamak için fare kullanırsınız, cep telefonunda bu geçişler de başka bir biçimde ele alınmalıdır.
Cep telefonu hatları hem daha yavaş hem de daha pahalı olduğu için, normal Internet sayfaları yerine özetlenmiş ve sıkıştırılmış bilgi içeren WAP sayfaları geliştirilmeye başlanmıştır.
Bildiğimiz IE veya Netscape gibi Internet tarayıcıları yerine de cep telefonlarına özel mikro göstericiler, cep telefonu üreten firmalar tarafından tasarlanmıştır.
WAP için sayfa hazırlanan WML dili, cep telefonlarının küçük ekranlarına uygun, geçişlere telefonun sınırlı tuşlarıyla erişmenin kolay olduğu kartlar hazırlamayı sağlar. Burada kart sözünü rasgele kullanmadım. WWW’de dolaşırken sayfalara bağlanırsınız, cep telefonuyla Internet’e eriştiğinizde bağlandığınız WAP uygulamalarına ise kart adı verilir.
WAP ve diğer Internet protokolleri aslında birbirinden ayrı gibi görülmemeli. Yalnızca donanımı koşullarına uydurulduğu için WAP şimdiye kadar kullandıklarımızdan biraz farklı.
